یکی از لوازمی که باید در هر خودرو موجود باشد، ابزار جک است. اگر این وسیله کاربردی را در ماشین خود نداشته باشید، ممکن است در سفر یا رانندگی های طولانی و بیرون شهری به مشکل بخورید. امروزه کمتر راننده ای است که خرید این ابزار را ضروری نداند.
بعضی از افراد کم تجربه، بدون مطلع بودن از وضعیت لاستیک های ماشین و عدم سرویس آن، با وجود نداشتن لوازم یدکی و جک تصمیم به سفر می‌گیرند. در این مواقع احتمال پنچر شدن ماشین و در راه ماندن، بالا می‌رود. این وسیله که جهت پنچرگیری لاستیک به شما کمک می‌کند، انواع مختلفی دارد که برای مثال می‌توان به جک هیدرولیک یا روغنی، جک سوسماری، جک پنوماتیک یا بادی و جک برقی اشاره کرد.
هدف این مقاله، برسی تفاوت جک های هیدرولیک و پنوماتیک است که توسط گروه ابزارچی، معتبر ترین فروشگاه ابزارآلات ایرانی و خارجی، آماده شده است.
راهنمای مطالعه
کاربرد جک چیست؟
جک یک نوع ابزار است که جهت بالا بردن یا بلند کردن ماشین یا وسایلی با وزن بالا در استفاده روزمره یا در صنایع مختلف استفاده می‌شود.
زمانی که نیاز است ماشین از زیر برسی شود یا نیاز به پنچرگیری داشته باشد، از جک استفاده می‌شود؛ بنابراین بهتر است در زمان سفر یا رانندگی های بین شهری این وسیله را به همراه داشته باشید. جک های هیدرولیک، جک های سوسماری، جک های برقی و جک های پنوماتیک، انواع مهم این ابزار کاربردی هستند که در ادامه این مطلب کاربرد و تفاوت جک روغنی و هیدرولیک را برسی می‌کنیم:
جک پنوماتیک بادی چیست؟
جک های پنوماتیک به کمک هوای فشرده شده به کار می‌افتند. هوای فشرده از دهانه جک به داخل وارد شده و در قسمت عقب سیلندر جمع می‌شود؛ به این وسیله فشار تولید شده باعث حرکت صفحه ای می‌شود که جک به آن وصل شده است.
موارد مهمی جهت انتخاب جک پنوماتیک در نظر گرفته می‌شود که می‌توان به عنوان مثال به دست آوردن طول کورس و قطر پیستون ج بادی اشاره کرد. به فاصله میان نقطه حرکت نخست تا آخرین نقطه که شفت سیلندر می‌گذرد، طول کورس گفته می‌شود.
روش هواگیری جک روغنی | نکات مهم هواگیری جک هیدرولیکی
جک های پنوماتیک در دو گروه قرار می‌گیرند:
- جک های یک کاره یا تک طرفه
- جک های دو کاره با دو طرفه
جک هیدرولیکی روغنی چیست؟
این مدل جک که کاربرد زیادی هم دارد، دارای دو قسمت و حجم کوچکی است. اندازه کوچک جک هیدرولیکی، یک مزیت محسوب شده و حمل آن را راحت می‌کند.
جک روغنی، یک سر پیچی دارد که مقدار بلند شدن ابزار از زمین را مشخص می‌کند.
قسمت قرار گرفته شده در زیر ماشین، به دلیل برجستگی هایی که دارد، خطر استفاده از آن را کاهش می‌دهد.
جک هیدرولیک یا روغنی در اکثر مواقع برای بلند کردن ماشین های نقلیه با وزن های مختلف کاربرد دارند.
روش کار با جک روغنی + مکانیسم کار جک هیدرولیکی | ابزارچی (abzarchi.com)
تفاوت جک های هیدرولیک و پنوماتیک
حال که با ساز و کار و انواع جک آشنا شدیم، به چند تفاوت جک های روغنی و بادی می‌پردازیم:
- تفاوت جک های هیدرولیک و پنوماتیک در ماده اصلی عامل
روغن هیدرولیک، ماده اصلی کار در جک های هیدرولیک می‌باشد. روغن این کار، تراکم پیدا نمی‌کند. از سمت دیگر، در جک های پنوماتیک بادی، هوای فشرده باعث به کار افتادن دستگاه می‌شود و تراکم پذیر است.
- تفاوت جک های هیدرولیک و پنوماتیک در فشار کاری
از اصلی ترین موارد لازم به برسی در جک های هیدرولیک و جک های پنوماتیک، میزان فشار کاری آن است. به طور کلی، فشار کاری با واحد bar شناخته می‌شود که در جک های پنوماتیک، مقدار کمتری در قیاس با جک های هیدرولیک دارد.
جک های هیدرولیک و به طور کلی، دستگاه های هیدرولیک فشار کاری بیشتری دارند. می‌توان گفت که فشار کاری تا حدود ۱۶ برای دستگاه های پنوماتیک خوب است. در دستگاه های هیدرولیک، فشار کاری از ۵۰ تا ۳۰۰ متفاوت است. در بعضی مواقع، از فشار کاری بالاتر هم استفاده می‌شود.
- تفاوت جک های هیدرولیک و پنوماتیک در مدار های باز و بسته
مدار ها در ماشین های هیدرولیک به صورت مداربسته کار می‌کنند. در این حالت، یک مخزن در سیستم است که به میزان تعیین شده ای، روغن هیدرولیکی در آن وجود دارد. روغن داخل جک، به کمک پمپ هیدرولیکی، از درون مخزن به سیستم پمپ می‌گردد. بعد از انجام کار، این روغن از مسیر به سمت مخزن می‌رود و به این صورت به طور مداربسته کار می‌کند. از سوی دیگر، سیستم های پنوماتیک، ساز و کار متفاوتی دارند. در این نوع جک ها، کمپرسور هوای داخل، هوا را به داخل کشیده و متراکم کرده و به داخل می‌رساند؛ اما بعد از انجام کار، هوا به داخل برنگشته و خارج می‌شود.
به این صورت، جک های پنوماتیک، مدار باز به حساب می آیند. از این رو، برای جک های بادی، مخزنی جهت نگه داشتن هوا طراحی نشده است.
- تفاوت جک های هیدرولیک و پنوماتیک در موقعیت عملگر ها
موتور های روغنی و بادی، به عنوان عملگرا های اصلی در جک های هیدرولیکی و پنوماتیکی به حساب می آیند.
- تفاوت جک های هیدرولیک و پنوماتیک در مقدار آلوده کردن محیط
از جایی که در جک های هیدرولیک، روغن به کار می‌رود، میزان آلودگی اطراف بیشتر می‌شود. از سوی دیگر، در سیستم های پنوماتیک، به دلیل سیستم بادی که دارند، هوا و محیط ناحیه آلوده نمی‌گردد.
طبیعی است که در صنعت بهداشت، دارو و غذا که بهداشت اهمیت خیلی مهمی دارد، بایستی از دستگاه پنوماتیک بادی استفاده شود.
- تفاوت جک های هیدرولیک و پنوماتیک از نظر ایمنی
از موارد دیگری که باید جهت انتخاب جک برسی شود، ایمنی آن است. به طور کلی، در محیط های حساس مثل صنایع پتروشیمی و قسمت های نظامی که نباید ریسک انفجار داشته باشد، از جک های پنوماتیک استفاده می‌کنند چون به کمک قطعه هایی در محیط برق را قطع و از فشار هوا استفاده می‌کنند.
نکات مثبت و منفی استفاده از جک های هیدرولیکی روغنی
جهت برسی مزایا و معایب جک های روغنی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
قدرت و دوام جک روغنی
راه اندازی آسان محصول
عمر بیشتر و استهلاک کم
می‌تواند حرکت چرخشی را به حرکت خطی تبدیل کند (یا برعکس)
انرژی با توان بالا ایجاد می‌کند
ایراد تولید آلودگی در اطراف
حساسیت به گرد و خاک
به دلیل خطر نشت روغن احتمال آتش سوزی به وجود میاورد
نکات مثبت و منفی استفاده از جک های پنوماتیک بادی
جهت برسی مزایا و معایب جک های بادی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
نسبت به میزان دما حساسیت کمی دارند
ایمنی قابل توجهی دارند
عملکرد بالایی دارند
باعث آلودگی نمی‌شوند
موجود بودن قطعات و هزینه مناسب آن
فشار کار آن محدود است
قبل از کار باید آماده شود
به طور دقیق نمی‌توان تنظیمشان کرد
صدای نویزی دارد که به کمک صدا خفه کن تا حدودی کنترل می‌شود
جمع بندی تفاوت جک های هیدرولیک و پنوماتیک
جک های پنوماتیک بادی و هیدرولیک روغنی، از جمله ابزار هایی هستند که کاربرد و استفاده قابل توجهی در صنعت و کار های سبک دارند. این دو نوع جک، به طور کلی شبیه به هم هستند اما تفاوت هایی باعث تمایز آن‌ها شده است. شما بسته به نیاز کاری و هدفی که از خرید آن دارید، در کنار بودجه مورد نظر، باید یکی از آن‌ها را انتخاب کنید. اصلی ترین تفاوت این دو ابزار در نحوه نیرو رسانی به آن ها است.
در این مطلب که توسط ابزارچی تهیه شده است، مزایا و معایب، مکانیسم کاری و تفاوت جک های هیدرولیک و پنوماتیک را برسی کردیم. ابزارچی، بهترین فروشگاه ابزارآلات داخلی و خارجی با کیفیت، همواره آماده خدمت رسانی به شما عزیزان است.